Johnny Depp maakt zijn comeback, niet als acteur maar als regisseur. Hij werkt aan een film over de Italiaanse kunstenaar Modigliani met Al Pacino. Opmerkelijk? Niet zo verrassend als het feit dat hij reeds in 1997 zijn debuutfilm regisseerde met Marlon Brando.
‘Dit filmisch avontuur als regisseur van Modi is een buitengewoon vervullende en transformerende ervaring geweest’, zei Johnny Depp in januari 2024 toen hij de eerste beelden van zijn film over Amedeo Modigliani met de wereld deelde. Hierin volgt de filmster de Italiaanse schilder en beeldhouwer tijdens een periode van twee dagen en nachten waarin Modigliani door de straten trekt van het door oorlog geteisterde Parijs tijdens WOI. Het belooft een chaotische samenloop van omstandigheden te worden – vol drank, drugs en artistieke demonen. En mét Al Pacino, die Depp blijkbaar persoonlijk overtuigde om deze film te maken. ‘Ik kijk ernaar uit om dit verhaal aan de wereld te presenteren.’
Dat laatste zou weleens een leugen kunnen zijn. Het zou niet de eerste keer zijn dat Depp, die met Modi nu aan zijn eerste grote project bezig is sinds hij in 2022 de spraakmakende rechtszaak tegen Amber Heard won, een film die hij regisseerde stilletjes liet verdwijnen. Zo besliste Depp in 1997 dat hij zijn regiedebuut The brave niet zou uitbrengen in de VS – en dat terwijl er distributeurs waren die hiervoor een klein fortuin wilde neerleggen.
Er waren misschien wel enkele goede redenen voor. Daarom deze speculatieve reconstructie van Depps regie-carrière.
Stilte na de storm
De productiegeschiedenis van The brave leest alvast als een ware thriller. In de zomer van 1993 groeide de 38-jarige Aziz Ghazal, die materiaalbeheerder was van de USC School of cinematic arts, tot hotshot van Hollywood uit omdat hij de rechten had verworven op The brave, een boek over een arme Amerikaan die $50.000 krijgt om de hoofdrol te spelen in een snuff movie – een video waarin hij écht vermoord wordt. Dood is de dronkaard meer waard dan levend.
De productiegeschiedenis van The brave leest als een thriller.
‘Het is echt vreemd,’ zei een filmbons die Ghazal ontmoette begin 1994 tegen Variety. ‘Als ik met Aziz sprak over The brave kreeg ik soms het vreemde gevoel dat hij deze film niet wilde regisseren – maar beleven.’ Geen van de pot gerukt idee. Niet veel eerder werd Ghazal namelijk dood teruggevonden door enkele wandelaars. Hij had zichzelf neergeschoten. Meer dan een maand ervoor was hij van de aardbol verdwenen nadat hij zijn ex-vrouw Becky en hun dochter Khadhijah had vermoord en hun huis in brand had gestoken. In zijn verlaten auto werd een afscheidsbrief gevonden én een exemplaar van The brave.
Was deze film misschien vervloekt? Even leek het daar wel op.
Paranoïde parabel
Johnny Depp kwam The brave pas na die tragedie op het spoor, en hij had duidelijk een ander boek gelezen dan Ghazal. De acteur die midden jaren 1990 razend populair was geworden dankzij films als Ed Wood (1994) en Dead man (1995) zag in Gregory Mcdonalds roman uit 1991 vooral een ontroerend verhaal over een dronken man die zo wanhopig is dat hij instemt om de moord op hem te laten filmen om zo zijn familie te helpen. Het is bijna een Bijbelse parabel over een wanhopige man die zichzelf opoffert voor de hoop van een hele gemeenschap. Mét Marlon Brando als de goddelijke figuur die over leven en dood beslist. ‘Je verzetten tegen de dood is de laatste daad van moed,’ zegt de immer bezwerende Brando vanuit een rolstoel.
Het is bijna een Bijbelse parabel over een wanhopige man die zichzelf opoffert voor de hoop van een hele gemeenschap.
‘Ik moest deze film echt maken’, zei Depp tijdens Cannes 1997 tegen Los Angeles Times over de film die hij zelf regisseerde, schreef en waarin hij de hoofdrol vertolkte. ‘Dit was een van de moeilijkste dingen die ik ook heb gedaan. Het scheurde me aan stukken.’
Dat zijn film door critici compleet afgemaakt werd, deed hem naar eigen zeggen weinig. ‘Die slechte recensies kunnen me niets schelen’, meende hij. ‘Ik heb deze film niet gemaakt om mensen te entertainen. Ik ben géén entertainer. Ik hoop enkel dat mensen de film ofwel écht haten of er écht van houden.’
Omdat hij geen groot marketingbudget had voor de film, en de film het bijgevolg van goede filmrecensies en persaandacht zou moeten hebben, besloot hij om zijn distributierechten voor de VS niet te verkopen en de film er niet uit te brengen. ‘Als ik iets moet veranderen om in het gevlei van filmrecensenten te komen, dan steek ik deze film liever ergens in een kluis.’
Daar leek het regie-avontuur van Depp voortijdig te stoppen.
Iggy Pop
Gelukkig is The brave geen stof aan het vergaren in Depps kluis. In Europa verscheen de film later wel op dvd en met wat geluk kan je de wat obscure film vandaag ook via streaming bekijken.
Het is een bijzonder document waarin je een jonge filmster ziet die blaakt van ambitie, zelfliefde (in elke scène kijkt ie wel alsof hij oefent voor een fotoshoot voor Dior’s parfum 'Sauvage') en liefde voor indie film. In The brave mengt Depp immers het weirde van David Lynch, de traagheid van zijn Dead man-regisseur Jim Jarmusch en de absurde, kleurrijke humor van Emir Kusturica, waarmee hij enkele jaren ervoor Arizona dream maakte. Alleen vindt hij zelden de perfecte mix om al die interessante ingrediënten tot hun recht te laten komen.
Depp mengt het weirde van David Lynch, het trage tempo van Jim Jarmusch en de absurde, kleurrijke humor van Emir Kusturica.
Wie zich echter door deze weinig toonvaste vingeroefening worstelt, ontdekt wel dat Depp naar het einde toe toch de juiste snaar weet te raken met zijn neo-western. Dan geeft zijn personage Raphael met het voorschot dat hij voor zijn ‘laatste’ rol kreeg een feest voor al de dorpsbewoners die – net als hij – naast een vuilnisbelt wonen dat dra ontruimd zal worden. Het is zo’n sfeervol volkscarnaval waarover Tom Waits zou kunnen zingen, toch koos Depp er verrassend voor om Iggy Pop te laten opdraven in deze scène.
Brando/Pacino
Om maar te zeggen: in 1997 was Depp nog niet rijp om een film te regisseren en er zelf in mee te spelen. Maar in tussentijd kan hij veel bijgeleerd hebben over regisseren. Niet enkel door als acteur veel op de set te staan, ook als regisseur van de videoclips van zijn voormalige partner, Vanessa Paradis.
Net als bij The brave gaat Modi opnieuw over een arme outsider die ‘zichzelf opoffert’
Het onderwerp van zijn nieuwste film doet alvast dromen. Net als bij The brave gaat Modi immers opnieuw over een arme outsider die ‘zichzelf opoffert’ – tussen aanhalingstekens, omdat zulke opofferingen vaak ten koste gaan van anderen, wier lijden gemakkelijk vergeten wordt – voor de toekomst van anderen. Dat klinkt natuurlijk pompeus, maar zo is Depp nu eenmaal. Bedenk even: een artistieke geest die ten onder gaat aan drank en demonen? Als het niet over de Italiaanse kunstschilder zou gaan, kan je denken dat het gaat over de excentrieke Depp zelf – toch ook geen onbeschreven blad.
Nu is het afwachten of Modi ook daadwerkelijk te zien zal zijn. Zou Depp het aandurven om twee films te regisseren, waarvoor hij twee topacteurs kon strikken – eerst Brando, nu Pacino – om dan vrolijk te zeggen: ik laat deze film liever verdwijnen dan als entertainer bestempeld te worden?
Met Johnny Depp weet je nooit.
Lees je onze interviews, recensies en artikels graag? Waarom ons niet steunen voor €5, €10, €25 of €50? Schrijf je hier in op onze wekelijkse nieuwsbrief.