Met Triangle of sadness haalde Ruben Östlund een tweede Gouden Palm binnen. Na het succesvolle The square provoceert de Zweedse regisseur opnieuw met een bitse satire. Cynisch stelt hij het aardse tranendal in vraag.
In deze tragische komedie in drie aktes maken modellen Carl (Harris Dickinson) en Yaya (Charlbi Dean) een reis die onverwacht eindigt. Op hun luxecruise – het peperdure jacht is de Cristina O, vroegere eigendom van Grieks multimiljonair en Jacky Kennedy’s latere echtgenoot Aristoteles Onassis – ontmoeten ze de allerrijksten der aarde. De bron van hun rijkdom is verrassend: een Russische magnaat werd rijk met stront en een schattig, oud Britse koppel blijkt in de wapenhandel te zitten. De manier waarop zij terloops hun bezigheden ter sprake brengen is werkelijk amoreel.
Verder zijn ze erg stereotiep in hun gedragingen. Ze zijn zo rijk dat ze alles al uitgeprobeerd hebben en nu verveeld over het dek rondzwalpen, een glas champagne in de hand. Om de verveling te verdrijven stellen ze de meest absurde eisen, die dan ook nog eens uitgevoerd worden door het personeel dat zich geen ‘nee’ kan veroorloven. Als loonslaven sloven ze zich uit om het minste grilletje van het Grote Geld in te willigen.
De wereld op zijn kop
Tijdens het officiële diner van de kapitein (een zalige Woody Harrelson) bereikt Triangle of sadness haar hoogtepunt. De elementen zijn ontketend en het schip slingert en stampt. Terwijl het uitgelezen gezelschap de genuttigde spijs en drank weer door de mond teruggeeft, haalt de dronken kapitein How the world works van Noam Chomsky boven. Samen met de rijke Rus trakteert hij het hele schip op politieke citaten via de intercom.
Waartoe dient het slijk der aarde dat je vergaarde als je door omstandigheden niet in je levensonderhoud kan voorzien?
Terwijl alles letterlijk en figuurlijk de spuigaten uitloopt, imiteert het jacht de Titanic. De overlevenden spoelen, samen met een hermetisch gesloten reddingscapsule, aan op een eiland. Daar wordt duidelijk dat alles weliswaar een vaste plaats heeft in een hiërarchie, maar dat die bepaald wordt door de omstandigheden. Waartoe dient het slijk der aarde dat je vergaarde als je door omstandigheden niet in je levensonderhoud kan voorzien? Op zo’n momenten komt de ware menselijk aard boven: survival of the fittest.
De kleren maken de man
Met Triangle of sadness stelt Ostlünd onze fascinatie met uiterlijk vertoon aan de kaak. De term ‘triangle of sadness’ verwijst naar het punt tussen de neus en de wenkbrauwen waar rimpels zich vormen en waaruit je kan aflezen of iemand veel beproevingen heeft doorstaan in het leven. De allerrijkste hebben hier niet zoveel last van, omdat een regelmatige dosis Botox de rimpels doet verdwijnen. Volgens Östlund onthult deze ‘triangle of sadness’ onze obsessie met schone schijn en het ondergeschikte belang van innerlijk welzijn. Hij maakt duidelijk dat onze kleren onze camouflage zijn: we passen ze aan aan de sociale groep waar we toe willen behoren.
Met Triangle of sadness stelt Ostlünd onze fascinatie met uiterlijk vertoon aan de kaak.
Zo valt Triangle of sadness stereotypen aan, stelt ze genderrollen in vraag en trekt ze verwacht gedrag in twijfel. Hoewel Östlund ons eigenlijk allemaal dingen vertelt die we al weten, slaagt hij erin om een paar zalig sterke cynische momenten te creëren, die de schone schijn onderuit halen en een glimlach uitlokken bij de kijker Met Triangle of sadness drukt Östlund op pijnpunten, doorprikt hij abcessen en dwingt hij de kijker in eigen boezem te kijken.
‘Triangle of sadness’ is vanaf 28 september 2022 in de Belgische bioscopen te bekijken. In Nederland is de film vanaf 15 december 2022 te zien.
Genoten van dit artikel? Neem een jaarabonnement op Humbug en ontvang elk kwartaal een oogstrelend magazine in je bus. Zo maak je meteen ook onafhankelijke filmjournalistiek mogelijk.