Het leven is niet makkelijk voor een kind van dove ouders. Coda volgt Ruby, een tiener die het nooit anders heeft gekend. Aan de basis van deze feelgoodfilm, kanshebber voor de Oscar voor Beste film, ligt een Frans-Belgische komedie.
Zelf kwam Ruby perfect gezond ter wereld, hoewel haar beide ouders en ook haar broer doof zijn. Coda vertelt het verhaal van dit gezin tegen de achtergrond van Ruby’s laatste jaar op de middelbare school. Elke ochtend, nog voor ze op de schoolbanken zit, gaat ze met haar vader en broer de zee op. Het gezin leeft van de visserij, maar hangt ook sterk af van Ruby, die zich noodgedwongen als tolk opwerpt in elke interactie met de buitenwereld. Het zet een enorme druk op haar schouders en haar toekomst.
Met Coda levert regisseur Sian Heder, vijf jaar na haar debuut Tallulah, de feelgoodfilm van het jaar af. In 2021 won ze er al de hoofdprijs mee op het Sundance Filmfestival.
De cast is op Oscarwinnares Marlee Matlin na grotendeels onbekend, maar daarom niet minder imposant in de vertolkingen.
Heder liet zich inspireren door La famille Bélier (2014), een Frans-Belgische komedie over een horend meisje met dove ouders, waar ze halsoverkop verliefd op werd. De dovengemeenschap, net als kinderen van dove ouders – het acroniem CODA staat voor child of deaf parents – blijven in onze maatschappij nog te hard onder de radar. Volgens de WHO is naar schatting 5% van de wereldbevolking doof of hardhorig – geen geringe groep dus. Reden genoeg voor een remake, zo oordeelde de filmmaakster. Zo zou ze immers ook een misser van het origineel kunnen rechtzetten: de makers hadden geen beroep gedaan op dove acteurs, hoewel er voor hen al amper acteerkansen zijn.
Twintig jaar ervaring
De cast is dan ook grotendeels onbekend maar niet minder imposant in hun vertolkingen. De grootste naam is zonder twijfel Marlee Matlin, de Oscarwinnende actrice bekend van Children of a lesser god (1986), waarin ze te zien is naast de recent overleden William Hurt. Een erg lastig castingproces leidde uiteindelijk naar Daniel Durant en Troy Kotsur voor de rol van de broer en de vader.
Zeker Kotsur maakt grote indruk. Hij mag dan meer dan twintig jaar ervaring hebben in film- en televisiewerk, voor het grote publiek is hij een ware revelatie. Het leverde hem al een hele rist prijzen op, bovenop een Oscarnominatie. Zijn vertolking barst van de charme en de chemie met Matlin als zijn tegenspeelster zit helemaal goed.
Coda verweeft de persoonlijke uitdagingen van het gezin met wat speelt in de lokale vissersgemeenschap.
De lijm die het gezin bij elkaar houdt en helpt talloze obstakels te overwinnen, is Ruby. Het is Emilia Jones die haar uitstekend vertolkt als de jonge vrouw die haar eigen weg zoekt. Zij moet vriendschap en prille liefde zien te combineren met de verantwoordelijkheden en verwachtingen thuis.
Lokale vissersgemeenschap
De filmmaker verweeft de persoonlijke uitdagingen van het gezin met wat speelt in de lokale vissersgemeenschap. Dat ze het verhaal situeert in Gloucester, in de Amerikaanse staat Massachussetts, is geen toeval. Heder bracht er in haar jeugd geregeld de zomer door en is daardoor niet onbekend met de uitdagingen van de mensen die er wonen.
Coda is een aandoenlijk portret van twee clashende werelden. Er vloeit een hartverwarmende boodschap uit over verbondenheid en toenadering naar elkaar. Heder legt de vinger op het belang van gebarentaal en de kennis ervan. Het zou de druk op deze coda’s een pak lichter kunnen maken, zo suggereert ze.
Bij respect en welwillendheid heeft iedereen te winnen, zo laat de film zien. Coda draagt inclusiviteit een warm bonzend hart toe. Het kan maar aanstekelijk werken.
'Coda' is te bekijken op Apple Tv+.
Genoten van dit artikel? Neem een jaarabonnement op Humbug en ontvang elk kwartaal een oogstrelend magazine in je bus. Zo maak je meteen ook onafhankelijke filmjournalistiek mogelijk.